İran, İsrail için ‘kolay lokma’ değildir çünkü, İran’ın hem coğrafi, hem askeri, hem de jeopolitik bakımdan önemli avantajları ve direnç noktaları vardır. İşte bu durumu açıklayan ana başlıklar:
1. Coğrafi Büyüklük ve Zorlu Arazi
İran, yüzölçümü bakımından Orta Doğu’nun en büyük ülkelerindendir. Dağlık, engebeli ve çöl bölgeleri, konvansiyonel kara harekâtını çok zorlaştırır.
Uzun mesafeler, İsrail’in sınırlı menzilli hava harekâtları için lojistik sorunlar yaratır.
2. Askeri Kapasite
İran’ın doğrudan savaş kapasitesi:
Yüz binlerce kişilik düzenli orduya ve Devrim Muhafızları’na sahiptir.
Özellikle balistik füze programı çok gelişmiştir; kısa, orta ve uzun menzilli füzelerle İsrail’i vurma kapasitesine sahiptir.
Gelişmiş İHA (insansız hava aracı) sistemleri vardır. Bunlar saldırı ve keşif amaçlı kullanılabilir.
Asimetrik savaş gücü:
İran, doğrudan konvansiyonel savaşa girmese bile vekalet savaşlarıyla mücadele eder.
Hizbullah (Lübnan), Haşdi Şabi (Irak), Husiler (Yemen) gibi müttefik güçleri üzerinden İsrail’e tehdit oluşturabilir.
3. Jeopolitik ve Bölgesel Bağlantılar
İran, sadece bir ülke değil, Şii eksenli bir etki alanıdır. Lübnan’dan Yemen’e kadar uzanan bir “etki kuşağı” vardır.
Bu da savaşın sadece İsrail-İran arasında geçmeyeceği, birçok cephede yanıt verileceği anlamına gelir.
Aynı zamanda İran, Çin ve Rusya ile stratejik ilişkiler geliştirmiştir. Bu da olası diplomatik ve lojistik destekler sağlayabilir.
4. İç Direnç ve Milli Mobilizasyon
İran halkı, dış tehdit algılandığında ideolojik ve milli duygularla birleşebilir. 1980-88 İran-Irak Savaşı’nda büyük kayıplara rağmen bu direnci gösterdi.
Rejimin ayakta kalması için savaş, içeride baskıyı meşrulaştıran bir araç olabilir.
5. İsrail’in Sınırlamaları
İsrail coğrafi olarak küçüktür ve çok hassas altyapılara sahiptir. Uzun süreli bir savaşta ekonomik ve toplumsal etkiler büyük olur.
ABD desteği olmadan büyük çaplı bir kara harekâtı ya da hava kampanyasını uzun süre sürdüremez.
Ayrıca bölgedeki Arap ülkelerinin tepkileri, İsrail’i kısıtlayabilir.
Özetle;
İran, sadece bir ülke değil; hem bir sistem, hem bir ideolojik yapı, hem de bir vekil savaş ağının merkezidir. Bu nedenle, İsrail’in İran’la doğrudan savaşması hem yüksek riskli, hem de çok cepheli olur. İran’ın yıkılması veya teslim olması kolay değildir çünkü elindeki tüm araçlarla asimetrik, dolaylı ve uzun süreli bir savaş stratejisi yürütme kapasitesi vardır.
News
